Το έθιμο Χάτσκα

Σε πολλά χωριά όπως και στην Μικόπολη , συνήθιζαν μιά μέρα πριν την έναρξη της μεγάλης σαρακοστής, δηλαδή την Κυριακή της Τυρίνης, να ζητούν και να δίνουν συγχώρεση σε συγγενείς και φίλους. ήτανε δηλαδή ημέρα μετάνοιας και κάθαρσης της ψυχής. Δεν θέλαν να εισέλθουν στην περίοδο της νηστείας με βαριά την ψυχή τους.

Οι μικρότεροι πήγαιναν με ένα πορτοκάλι ή λεμόνι στο σπίτι των στενών συγγενών γονιών, αδελφών, κουμπαριών και έλεγαν «συγχωρεμένα», φιλώντας το χέρι των μεγαλυτέρων.

Το βράδυ του Σαββάτου της Τυρινής οι γονείς για να διασκεδάσουν τα παιδιά τους, έδεναν ένα κομμάτι καρυδένιου χαλβά με κλωστή ή σπάγκο στερεωμένο στην μία άκρη στο ξύλο που ανοίγει φύλλα η γιαγιά.

Καθόντουσαν όλοι γύρω από το τραπέζι (σουφρά) και ο πατέρας κουνούσε το χαλβά πάνω από τα στόματα των παιδιών και των υπολοίπων που έπαιρναν μέρος στο έθιμο, μέχρι να το δαγκώσει κάποιος. Τα χέρια τους τα είχαν πίσω δεμένα. Το δάγκωμα ήταν δύσκολο και έτσι όλοι διασκέδαζαν.

Το ‚Εθιμο όπως το θυμάτε η Καρνετζή η Κούλα

Ίσως βρεθούμε κατά του Κερανά, (όχι μέχρι το ντεπόζιτο, πιο κάτω), για να δούμε τις ΄΄στριάλες΄΄ να ανάβουν, να φέγγουν και να σκορπίζουν τα δαιμόνια.

Όταν η λάμψη από τις φωτιές καταλαγιάσει, θα πάμε όλες στα σπίτια των παππούδων μας. Θα μαζευτούμε φέτος, όπως παλιά, στου παππού μου του Γιάννη, όπως τότε που συγκεντρώνονταν όλη η οικογένεια, οι θείες οι θείοι και τα ξαδέλφια τα πρώτα, με ένα πορτοκάλι στο χέρι, για συγχώρεση από τους μεγαλύτερους και για ΄΄χάτσκα΄΄ . Θα φιλήσουμε όλοι μικροί και μεγάλοι το χέρι του παππού, οι μαλωμένοι θα μονιάσουν και θα συγχωρήσουμε ο ένας τον άλλον, για όσα μας πίκραναν.

Η γιαγιά θα έχει έτοιμα βρασμένα αυγά, ένα για τον καθένα.

Με αυγό θα σφραγίσουμε το στόμα για την σαρακοστή και με αυγό θα το ανοίξουμε την Aνάσταση. Έτσι το θέλει η παράδοση.

Δεν θα το σφραγίσουμε όμως για το γέλιο που θα αρχίσει μετά, όταν

ο παππούς θα δέσει ένα κομμάτι ΄΄χάτσκα΄΄, (ξερό χαλβά για όσους δεν το γνωρίζουν) σε ένα σπάγγο μακρύ, στερεωμένο στην μία άκρη στο ξύλο που ανοίγει φύλλα η γιαγιά. Θα ανέβει ο παππούς σε μια καρέκλα, (είναι κοντούλης και δεν μας φτάνει) θα κουνάει πέρα δώθε τον χαλβά πάνω από τα κεφάλια μας και εμείς τα παιδιά, με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη θα προσπαθούμε να πιάσουμε με το στόμα την ΄΄χάτσκα΄΄. Θα πασαλειφτούμε, θα κολλάμε ολόκληροι και θα χοροπηδάμε, μα όλοι ξέρουμε, ότι η χάτσκα θα σταματάει περισσότερη ώρα στο στόμα της Αρετούλας, γιατί ο παππούς, δεν θα μπορεί να κρύψει την αδυναμία για την Αρετούλα του. Ξέρουμε επίσης πολύ καλά, ότι στο τέλος, ο Γιαννάκης, θα την πιάσει την ΄΄χάτσκα.΄΄ Έτσι ζιζάνιο και όλο νεύρο που είναι, θα χοροπηδάει σαν ΄΄σκάκλα΄΄ και θα μας κατατροπώσει όλους.

Εγώ το ξέρω καλά… Αν και πιο μεγάλη, δεν θα καταφέρω ποτέ να την πιάσω την ΄΄χάτσκα΄΄, όπως και η Μαρία μας, που δειλή και μαζεμένη, θα χοροπηδάει πάντα πίσω μας.

Τι λέτε λοιπόν Μικροπολιώτες;

Θα ανάψουμε φέτος μια ΄΄στριάλα΄΄ όλοι μαζί;

Ας πασαλειφτούμε με την ΄΄χάτσκα΄΄ και όποιος την πιάσει ,χαλάλι του!!!

Εγώ πάντως με ΄΄χάτσκα΄΄ ή χωρίς ΄΄χάτσκα΄΄,

εύχομαι σε όλους σας, όπου και αν βρίσκεστε.